Świadectwo energetyczne dla starych budynków 2023 – czy obowiązkowe od 28 kwietnia?

28 kwietnia 2023 roku wchodzi w życie ustawa z dnia 7 października 2022 roku o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy Prawo budowlane. Nowe przepisy wprowadzają obowiązek posiadania certyfikatu energetycznego budynku. Każdy nowo wybudowany, oddany do użytku dom będzie musiał mieć taki dokument. Oznacza to, że każdy, kto zakończy inwestycję, będzie musiał przekazać świadectwo charakterystyki energetycznej budynku wraz z zawiadomieniem o zakończeniu budowy lub wnioskiem o udzielenie pozwolenia na użytkowanie. 

Warto przypomnieć, że sprzedawane lub wynajmowane budynki i mieszkania także muszą mieć certyfikat – niezależnie od tego, kiedy zostały wybudowane. Nowelizacja ustawy nakłada karę grzywny za brak świadectw charakterystyki energetycznej budynku i nakłada na notariuszy obowiązek odnotowywania tego faktu podczas kupna lub sprzedaży nieruchomości.

Z obowiązku posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej są zwolnione budynki:

• podlegające ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
• używane jako miejsce kultu i do działalności religijnej;
• przemysłowe oraz gospodarcze niewyposażone w instalacje zużywające energię, z wyłączeniem instalacji oświetlenia wbudowanego;
• mieszkalne, przeznaczone do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku;
• wolnostojące o powierzchni użytkowej poniżej 50 m²;
• gospodarstw rolnych o wskaźniku EP określającym roczne obliczeniowe zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną nie wyższym niż 50 kWh/(m²/rok). 

Czym jest certyfikat energetyczny 

Certyfikat energetyczny, inaczej świadectwo charakterystyki energetycznej, to dokument, który określa wielkość zapotrzebowania budynku lub jego części na energię. Uwzględnia energię potrzebną do ogrzewania budynku, wentylacji, klimatyzacji i przygotowania c.w.u. Zawarte są w nim dane o wskaźniku rocznego zapotrzebowania na energię końcową, nieodnawialną energię pierwotną, energię użytkową, udział OZE w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową oraz jednostkową wielkość emisji CO₂. Dla użytkownika domu lub mieszkania najważniejszy jest wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową, ponieważ pozwala oszacować koszty związane z utrzymaniem nieruchomości.

Sprzedaż i najem

Świadectwo energetyczne jest obowiązkowe w przypadku sprzedaży lub najmu każdego lokalu. Jeśli mamy zamiar sprzedać lub wynająć mieszkanie, musimy okazać dokument nabywcy czy przyszłemu lokatorowi. Jeśli chcemy kupić lub wynająć mieszkanie, powinniśmy otrzymać świadectwo zarówno od dewelopera, jak i od osoby prywatnej podczas zawierania transakcji. Kwietniowa zmiana przepisów oznacza nowy obowiązek dla deweloperów. Nie mogą oni jak dotąd sporządzać świadectwa dla całego budynku, ponieważ każde mieszkanie musi mieć oddzielny dokument. 

Certyfikat energetyczny będzie droższy

Cena wykonania certyfikatu energetycznego domu jednorodzinnego wynosi obecnie ok. 500-600 zł, mieszkania – 300-400 zł. Od kwietnia może być drożej, bo popyt podnosi stawki. Do działającego od 2015 roku rejestru wpływa rocznie 60-80 tys. dokumentów. Eksperci twierdzą, że jeśli certyfikaty będą obowiązkowe zarówno dla nowych budynków, jak i tych sprzedawanych oraz wynajmowanych z rynku wtórnego, to ich liczba wzrośnie co najmniej dwukrotnie. Cena za ich wydanie także wzrośnie – dla mieszkania będzie to ok. 600 zł, dla domu ok. 1500 zł. 

Za brak świadectwa charakterystyki budynku przy sprzedaży lub najmie grozi kara grzywny do 5000 zł. Przekazanie dokumentu powinno nastąpić w trakcie podpisywania aktu notarialnego kupna-sprzedaży domu lub mieszkania. Obowiązkiem notariusza będzie odnotowanie w akcie notarialnym przekazania go kupującemu. W przypadku najmu mieszkania lokator otrzyma dokument przy zawieraniu umowy.

Kto wydaje certyfikat energetyczny

Dokument mogą przygotować wyłącznie osoby z uprawnieniami. Według ustawy uprawnieni muszą mieć ukończone studia wyższe inżynierskie (inżynier architekt, inżynier architekt krajobrazu, magister inżynier architekt, magister inżynier architekt krajobrazu, inżynier pożarnictwa lub magister inżynier pożarnictwa). Można mieć także ukończone studia podyplomowe z zakresu charakterystyki energetycznej, wykonywania audytów energetycznych, budownictwa energooszczędnego lub odnawialnych źródeł energii. Wykaz osób uprawnionych do sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej mieści się w rejestrze prowadzonym przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii.

Na papierze i w wersji elektronicznej

Oprócz wersji papierowej, certyfikat będzie miał wersję elektroniczną z kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym osoby uprawnionej. Wersja elektroniczna dokumentu musi zostać sporządzona w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynku. Dokument jest ważny przez 10 lat od dnia wykonania, pod warunkiem, że w budynku nie będą wykonywane prace mające wpływ na zużycie energii (np. termomodernizacja). 

Źródło: muratorplus.pl, gov.pl, wyborcza.biz